De Bouwcampus helpt Staedion versnellen: "Niemand is van alles"
De Haagse woningcorporatie Staedion kreeg bij het grootschalige project Dreven, Gaarden en Zichten in Den Haag Zuidwest bezoek van De Bouwcampus*, een stichting die de transitie in de bouwsector aanjaagt. Directeur Nynke Sijtsma en transitiemanager Atto Harsta vertellen over hun aanpak, die Staedion-bestuurder Gijsbert van Herk aanspreekt.
"De bouwsector kan meer bijdragen aan grote maatschappelijke opgaven," vertelt Sijtsma. "Er spelen complexe vraagstukken zoals verduurzaming, betaalbaarheid en personeelstekort. Als je die thema's apart oppakt, lukt het niet. Met een nieuw systeem wel." De Bouwcampus brengt partijen samen die elkaar normaal niet ontmoeten. "We faciliteren dat organisaties met ons aan tafel komen om samen dingen te versnellen. En doorbraken te bereiken. Denk aan Bouwend Nederland, provincies, de Metaalunie, grote bouwers en Rijkswaterstaat - de hele keten. We nemen belemmeringen weg om op te schalen." De Bouwcampus werkt met een vaste kern, met daarnaast mensen die vanuit samenwerkingspartijen een dag per week bij elkaar komen. “Zo ontstaat er nog meer kennisdeling.”
Kruisbestuiving
Van Herk ziet kansen, zoals voor de grootste binnenstedelijke gebiedsontwikkeling van Nederland: "In Dreven, Gaarden en Zichten in Den Haag Zuidwest voeren we die uit, samen met Heijmans Vastgoed en de gemeente Den Haag. In 15 jaar slopen we 2.000 huurwoningen en bouwen er 5.500 terug, waarvan 3.000 sociale huur en 2.500 middenhuur en koop. Veel kunnen we gestandaardiseerd doen, wat de kosten drukt en de kwaliteit hoog houdt." Daar heeft Heijmans een systeem voor ontwikkeld.” Via Heijmans kwam De Bouwcampus kijken in Den Haag Zuidwest. Van Herk: "Toen ontdekte ik dat ook andere corporaties actief zijn in De Bouwcampus. Zo kreeg ik collega’s van binnen en buiten de sector op bezoek. Dan ontstaat kruisbestuiving. Je doorbreekt het redeneren in je eigen domeintje."
Glasvezel vergeten
Bij grootschalige gebiedsontwikkeling komt enorm veel kijken, weet Van Herk. "We moeten nadenken over binnentuinen, stikstof, natuur, waterretentie, veiligheid... Je wilt niet dat het straks klaar is en je dan ontdekt: oeps, glasvezel vergeten. Je moet veel werelden verbinden. Publieke en semipublieke partijen hebben elk hun eigen gebied en dat moeten wij allemaal managen. Niemand is van alles. Dan is het fijn dat De Bouwcampus kan uitzoomen." In Den Haag Zuidwest heeft Staedion ook nieuwe dingen gedaan, zoals keukentafelgesprekken voeren met bewoners die moesten verhuizen. "We kregen vervolgens nul bezwaarschriften. Bewoners gingen akkoord met onze plannen voor sloop en nieuwbouw. Het unieke in dit gebied is dat bewoners een terugkeergarantie krijgen. Zij kunnen straks terugkeren in een nieuwe duurzame en betaalbare huurwoning. Het is zonde als we alle kennis van een moderne vorm van gebiedsontwikkeling die we hier opdoen, niet delen."
Alles in één keer
De Bouwcampus zet concrete stappen, aldus Harsta, die online is aangesloten bij dit interview. "Nu werken we bijvoorbeeld aan goedkeuring voor het bouwsysteem van Heijmans, zodat er sneller vergunningen komen." Systeemgoedkeuring leent zich nog niet zo goed voor appartementen, maar Heijmans is hiermee bezig, want uiteindelijk is dit wel het doel. Van Herk: "Iedereen wil dat alles in één keer getoetst wordt, maar in de praktijk moet je voor elk deeltje de procedure door." Sijtsma knikt. "Daar komt een oplossing voor. Via het programma voor innovatie en opschaling voor woningbouw, dat is voortgekomen uit de recente Woontop, is het gelukt om systeemgoedkeuring als versneller opgenomen te krijgen."
Buitenboordmotor
Over de toekomst is Sijtsma positief: "Ik denk dat we over tien jaar zien dat duurzame en betaalbare woningen in een mooie omgeving haalbaar zijn. Er zijn nu al goede voorbeelden." Ook Van Herk is optimistisch: "We gaan verder dan de basisopgave van huizen bouwen en zijn een partner die dingen bij elkaar kan brengen. Het is slim om corporaties in te zetten voor het op gang brengen van die transitie. De Bouwcampus kan ons gebruiken als buitenboordmotor."
Harsta neemt die uitgestoken hand aan. "De corporatiesector steekt steeds haar nek uit, maar dat kost tijd en geld. Ze moeten met elke nieuwe ontwikkeling aan de slag, want het groeit de corporaties boven het hoofd qua middelen en menskracht." Van Herk beaamt dit: "Wij moeten vaak problemen oplossen waar we niet van zijn, maar we zijn geen duizenddingendoekje." Harsta herkent dit: “We moeten elkaar opzoeken.” Dat brengt Sijtsma tot een oproep: "We nodigen mensen die graag verder kijken en verbinding zoeken, uit om zich een dag per week bij De Bouwcampus aan te sluiten. Ook van corporaties."
*De Bouwcampus brengt kennis, kunde en ervaring bij elkaar om tot echte doorbraken te komen in de bouwsector. Over muren en systeemgrenzen heen. Om dat voor elkaar te krijgen, verbindt De Bouwcampus mensen met elkaar en jaagt zij transities aan.
